Şevket Sayılgan, 09 Ağustos 2023 Çarşamba günü dünya haber sitesinde yaptığı değerlendirmede, enflasyonun ekonomideki tüm kötülüklerin anası olduğunu söyledi. Şevket Sayılgan, geçen haftaki yazımda enflasyonun nedenlerine ilişkin tespitlerimi dile getirmiştim, bu hafta çözüm önerilerimi sıralayacağım. Enflasyonla mücadelede izlenen yöntemler ve çözüm önerilerini şu şekilde sınıflandırabiliriz.
Tüketim açısından değerlendirme
Tüketim için ise kısa vadede faiz uygulamasıyla birlikte tüketimi en az iki çeyrek kısıtlayıcı politikaların uygulanması, tüketimin tasarrufa yönelik hale getirilmesi ve mal talebinin yatırım olarak görülmesinin engellenmesi gerekmektedir. Örneğin, otomobil ve konuta olan talebin yatırım olarak ele alınması, reel faiz oranları ve mal talebindeki düşüş, piyasa fiyatlarının gerçekçi hale gelmesiyle enflasyon üzerindeki etkiyi azaltacaktır. İktisadi kurumların politika bağımsızlığının sağlanması ve tutarlı bir şekilde uygulanması, beklenti enflasyonunu azaltıcı sonuçlar da doğuracaktır.
Parasal gelişmeler açısından değerlendirme
Parasal gelişmelere ve özellikle ihracat artışına ve para arzının büyümesine büyüme sağlayacak bir çıpanın belirlenmesi böylece para arzındaki artışın enflasyon yaratmasını engelleyecektir. Bu aylık oranın sürekli izlenmesi parasal genişleme ile enflasyon arasındaki ilişkiyi bozacaktır. Bu kısa vadeli uygulamalar kredi faizlerini artırsa da erişilebilirliğin sağlanacağı ve enflasyonun kademeli olarak düşmesiyle piyasaya düşen kredi faizleri olarak geri döneceği beklenmelidir.
Üretim açısından değerlendirme
İhracatçı firmaların üretim teşviklerinde özellikle pozitif ayrımcılık çerçevesinde teşviklerinin artırılması ve ihracat yapmayan firmaların bu konuda ihracatçı olmaları için teşviklerin uygulanması dövize dayalı enflasyon etkisinin kontrol altına alınmasını sağlayacaktır. Haksız rekabetin önlenmesi için firmalarda sektörel denetimler arttırılarak haksız rekabetin ve fiyat spekülasyonlarının önüne geçilmesi, evrak-mal ilişkisinin takibi ve stok kontrollerinin yapılarak mutabakat sağlanması sağlanmalıdır. geniş kapsamlı bir denetim veya teknik takibi izleyerek. Bu uygulama enflasyon seviyelerini düşürecektir.
Gelir açısından değerlendirme
Özellikle kayıt dışı ekonominin ve vergi tabanının genişletilmesi amacıyla tavizsiz gelir denetim ve kontrollerinin tesis edilmesi borçlanma ihtiyacını azaltacağı gibi enflasyonist baskıyı da ortadan kaldıracaktır. Bu çerçevede, meslek gruplarının (doktorlar, eczacılar, kuyumcular, avukatlar vb.) ikinci konut ve ikinci otomobil üzerindeki vergi artışları, konut alım satımlarındaki reel değerler enflasyonist baskıyı azaltmıştır. kırılacak. Ayrıca vergi iadesi uygulaması ile belirlenecek konularda iyileşen kişilerin vergi indirimlerinin de en aza indirilmesi sağlanacaktır. Kamu açıklarının enflasyon üzerindeki etkisini de azaltacaktır. Bütün bu uygulamalarla dolaylı verginin payı azaltılmalı, dolaysız verginin payı artırılmalıdır. Dolaylı vergi oranlarının düşürülmesi fiyatlar genel düzeyindeki düşüşle birlikte enflasyonu da düşürecek ve özellikle gelir dağılımının düzeltilmesine katkı sağlayacaktır.
Tarım sektörü açısından değerlendirme
Tarım sektörü için alınacak tedbirler enflasyona en önemli katkıyı yapan gıda fiyatlarının etkilerinin azaltılmasına yönelik olmalıdır. Buna göre öncelikle Anayasa'nın maddesi olan Gayri Safi Milli Hasıla'nın %1'i teşvik olarak dağıtılmalıdır. Böylece D maddesi uygulanarak bu kaynak sağlanmış olacaktır. Tarım sektöründe ithalat mümkün olduğunca azaltılmalı, devlet teşvikleri getirilmeli ve gerekirse Ziraat Bankası görev zararı tanımlamalıdır.
Tarımdaki üretim artışı, gıda fiyatlarındaki dışsal olmayan fiyat artışlarını dengeleyecek ve bu da enflasyonun seyrini azaltacaktır. Burada özellikle saman, gübre ve yem devletin başlıca teşvik ve destekleri arasında yer almalı, uzun vadeli fiyat değişimleri çiftçiye ve hayvancılığa yansımamalıdır.
Vadeli İşlemler Borsası tarım sektöründe daha aktif hale getirilmeli, çiftçinin bir yıl önce neyi ekip ekmeyeceği konusu piyasa fiyatı rehberliğinde rasyonelleştirilmelidir. Tarladan rafa kadar olan süreçte özellikle kooperatifçilik teşvik edilmeli ve şehirlerdeki market zincirlerinin hakimiyeti kaldırılmalıdır.
Eğitim süreçlerinin değerlendirilmesi
Özellikle eğitim süreçlerinde ara eleman ihtiyacının karşılanabilmesi için meslek liselerinin teşvikiyle üniversite kontenjanları sektörün ihtiyaçlarına göre 5 yılda bir revize edilmelidir. Aynı zamanda reel sektör şirketlerimizin faaliyetlerinin sürdürülebilirliği ve personel maliyetlerinin öngörülebilir yönetimi ve nihai enflasyona etkisi açısından önem arz etmektedir. Sorunlarının çözümü için bir süre çile çekmeyenler ömür boyu çile çekerler.
Yorum Gönder